فیلتر هپا HEPA (/ˈhɛpə/, high-efficiency particulate air) (فیلتر هوای ذرات با راندمان بالا) استاندارد کارایی فیلتر هوا است[1]، که به عنوان فیلتر جذب ذرات با راندمان بالا و فیلتر مهار ذرات با راندمان بالا نیز شناخته می‌شود،[2][3].

فیلترهای مطابق با استاندارد HEPA این فیلترها باید سطوح خاصی از کارایی را برآورده کنند. استانداردهای رایج مستلزم آن است که یک فیلتر هوای HEPA باید حداقل 99.95٪ (ISO، استاندارد اروپایی) [4] [5] یا 99.97٪ (ASME، ایالات متحده DOE) [6] [7] از آلودگی هوایی که از آن عبور می کند را حذف کند. ذراتی که قطر آنها برابر با 0.3 میکرومتر یا بیشتر است.[8] فیلترهای HEPA گرده، خاک، گرد و غبار، رطوبت، باکتری ها (0.2-2.0 میکرومتر)، ویروس (0.02-0.3 میکرومتر) و ذرات معلق مایع زیر میکرون (0.02-0.5 میکرومتر) را جذب می کنند.[9][10][11] برخی از میکروارگانیسم ها، به عنوان مثال، Aspergillus niger، Penicillium citrinum، Staphylococcus epidermidis و Bacillus subtilis توسط فیلترهای HEPA با اکسیداسیون فوتوکاتالیستی (PCO) جذب می شوند. HEPA همچنین قادر است برخی از ویروس ها و باکتری ها را که ≤0.3 میکرومتر هستند، جذب کند.[12] علاوه بر این قادر به جذب گرد و غبار کف است که حاوی باکتریوئیدیا، کلستریدیا و باسیل است.[13]

HEPA در دهه 1950 تجاری شد و اصطلاح اصلی به یک علامت تجاری ثبت شده و بعداً یک علامت تجاری عمومی برای فیلترهای بسیار کارآمد تبدیل شد.[14] فیلترهای HEPA در کاربردهایی که نیاز به کنترل آلودگی دارند، مانند ساخت هارد دیسک، دستگاه های پزشکی، نیمه هادی ها، محصولات هسته ای، مواد غذایی و دارویی، و همچنین در بیمارستان ها، خانه ها و وسایل نقلیه استفاده می شود.

سازوکار

چهار مکانیسم اصلی فیلتر هپا شامل جمع آوری فیلتر: انتشار، رهگیری، ضربه اینرسی و جاذبه الکترواستاتیک است

Four diagram each showing the path of small particle as it approaches a large fiber according to each of the four mechanisms
چهار نمودار که هر کدام مسیر ذره کوچک را در حین نزدیک شدن به فیبر بزرگ مطابق با هر یک از مکانیسم های چهارگانه نشان می دهد.

فیلترهای هپا (HEPA) از الیافی که به طور تصادفی مرتب شده اند تشکیل شده اند.[16] الیاف معمولاً از پلی پروپیلن یا فایبرگلاس با قطرهای بین 0.5 تا 2.0 میکرومتر تشکیل شده اند. بیشتر اوقات، این فیلترها از دسته های درهم از الیاف ریز تشکیل شده اند. این الیاف یک مسیر پیچیده باریک ایجاد می کنند که هوا از آن عبور می کند. هنگامی که بزرگترین ذرات از این مسیر عبور می کنند، دسته های الیاف مانند یک الک (غربالگر) عمل می کنند که از نظر فیزیکی مانع از عبور ذرات می شود. با این حال، هنگامی که ذرات کوچکتر با هوا عبور می کنند، همانطور که هوا می پیچد و می چرخد، ذرات کوچکتر نمی توانند با حرکت هوا هماهنگ باشند و در نتیجه با الیاف برخورد می کنند. ریزترین ذرات اینرسی بسیار کمی دارند و همیشه در اطراف مولکول های هوا حرکت می کنند، همانطور که توسط این مولکول ها بمباران شده اند (حرکت براونی). به دلیل حرکت، آنها در نهایت به الیاف برخورد می کنند.[17] عوامل کلیدی موثر بر عملکرد آن عبارتند از: قطر فیبر، ضخامت فیلتر و سرعت صفحه. فضای هوا بین الیاف فیلتر HEPA معمولاً بسیار بیشتر از 0.3 میکرومتر است. برخلاف غربال‌ها یا فیلترهای غشایی، که ذرات کوچک‌تر از منافذ یا منافذ می‌توانند از آن عبور کنند، فیلترهای HEPA برای هدف قرار دادن طیف وسیعی از اندازه‌های ذرات طراحی شده‌اند. این ذرات از طریق ترکیبی از سه مکانیسم زیر به دام می‌افتند (به فیبر می‌چسبند):

  • انتشار

ذرات زیر 0.3 میکرومتر با انتشار در فیلتر HEPA جذب می شوند. این مکانیسم نتیجه برخورد با مولکول های گاز توسط کوچکترین ذرات، به ویژه ذرات زیر 0.1 میکرومتر است. ذرات کوچک به طور موثری دمیده می شوند یا به اطراف منعکس می شوند و با فیبرهای رسانه فیلتر برخورد می کنند. این رفتار شبیه به حرکت براونی است و احتمال توقف یک ذره توسط رهگیری یا ضربه را افزایش می دهد. این مکانیسم در جریان هوای پایین تر غالب می شود.

  • دنبال کردن (رهگیری)

ذراتی که یک خط جریان را در جریان هوا دنبال می کنند تا یک شعاع فیبر می آیند و به آن می چسبند. ذرات با اندازه متوسط ​​توسط این فرآیند جذب می شوند.

  • تاثیرگذاری

ذرات بزرگتر با پیروی از خطوط منحنی جریان هوا قادر به اجتناب از فیبرها نیستند و مجبور می شوند مستقیماً در یکی از آنها جاسازی شوند. این اثر با کاهش جداسازی فیبر و سرعت جریان هوا بیشتر افزایش می یابد.

روش انتشار در اندازه ذرات با قطر 0.1 میکرومتر بیشتر موثر است، در حالی که دنبال کردن و تاثیر گذاری در ذرات بیش از 0.4 میکرومتر غالب هستند.[18] در این بین، برای نافذترین اندازه ذرات (MPPS) (the most penetrating particle size) 0.21 میکرومتر، هم انتشار و هم رهگیری نسبتاً ناکارآمد هستند.[19] از آنجا که این ضعیف ترین نقطه در عملکرد فیلتر است، مشخصات HEPA از حفظ ذرات نزدیک به این اندازه (0.3 میکرومتر) برای طبقه بندی فیلتر استفاده می کند.[18] با این حال ممکن است برای ذرات کوچکتر از MPPS راندمان فیلتر کردن بیشتر از MPPS نباشد. این به دلیل این واقعیت است که این ذرات می توانند به عنوان مکان مرکزی برای تراکم عمل کنند و ذراتی در حد MPPS تشکیل دهند.[19]

فیلتراسیون گاز

فیلترهای HEPA به گونه‌ای طراحی شده‌اند که ذرات بسیار ریز را به طور مؤثری مهار کنند، اما گازها و مولکول‌های بو را فیلتر نمی‌کنند. شرایطی که نیاز به فیلتر کردن ترکیبات آلی فرار، بخارات شیمیایی، یا بوی سیگار، حیوانات خانگی یا … دارند، نیاز به استفاده از کربن فعال (زغال چوب) یا نوع دیگری از فیلتر به جای یا علاوه بر فیلتر HEPA دارد.[20] فیلترهای پارچه‌ای کربنی که ادعا می‌شود در جذب آلاینده‌های گازی چندین برابر کربن فعال گرانولی کارآمدتر هستند، به عنوان فیلترهای جذب گاز با راندمان بالا (HEGA) شناخته می‌شوند و در اصل توسط نیروهای مسلح بریتانیا به عنوان دفاعی در برابر جنگ‌های شیمیایی ساخته شدند. [21] [22]

  • پیش فیلتر و فیلتر HEPA

فیلتر کیسه ای HEPA را می توان همراه با یک پیش فیلتر (معمولاً با کربن فعال) برای افزایش طول عمر فیلتر هپا گران تر استفاده کرد.[23] در چنین تنظیماتی، اولین مرحله در فرآیند فیلتراسیون از یک پیش فیلتر تشکیل شده است که بیشتر گرد و غبار، مو، PM10 و ذرات گرده را از هوا حذف می کند. مرحله دوم فیلتر HEPA با کیفیت بالا، ذرات ریز تری را که از پیش فیلتر فرار می کنند، حذف می کند. این امر در واحدهای هواساز همانند تصفیه هوای بوتیاتک رایج است.

مشخصات فنی

فیلترهای HEPA، همانطور که توسط استاندارد وزارت انرژی ایالات متحده (DOE) که توسط اکثر صنایع آمریکایی پذیرفته شده است، تعریف شده است، حداقل 99.97٪ از ذرات معلق در هوا با قطر 0.3 میکرومتر (μm) را حذف می کند.[24] حداقل مقاومت فیلتر در برابر جریان هوا، یا افت فشار، معمولاً حدود 300 پاسکال (0.044 psi) در نرخ جریان حجمی اسمی آن مشخص می‌شود.[7]

مشخصات مورد استفاده در اتحادیه اروپا: استاندارد اروپایی EN 1822-1:2009، که ISO 29463 از آن مشتق شده است، [4] چندین دسته از فیلترها را با نگهداری آنها در نافذترین اندازه ذرات معین (MPPS) تعریف می کند: فیلترهای هوا ذرات کارآمد. (EPA)، HEPA و فیلترهای هوای ذرات بسیار کم (ULPA). میانگین راندمان فیلتر «کلی» و راندمان در یک نقطه خاص «محلی» نامیده می‌شود:[4]

نماداستاندارد EN 1822استاندارد ISO 29463میانگین حبس ذراتنقطه حبس ذرات
EPAE10≥ 85%
EPAE11ISO 15 E≥ 95%
EPAE11ISO 20 E≥ 99%
EPAE12ISO 25 E≥ 99.5%
EPAE12ISO 30 E≥ 99.9%
HEPAH13ISO 35 H≥ 99.95%≥ 99.75%
HEPAH13ISO 40 H≥ 99.99%≥ 99.95%
HEPAH14ISO 45 H≥ 99.995%≥ 99.975%
HEPAH14ISO 50 H≥ 99.999%≥ 99.995%
ULPAU15ISO 55 U≥ 99.9995%≥ 99.9975%
ULPAU15ISO 60 U≥ 99.9999%≥ 99.9995%
ULPAU16ISO 65 U≥ 99.99995%≥ 99.99975%
ULPAU16ISO 70 U≥ 99.99999%≥ 99.9999%
ULPAU17ISO 75 U≥ 99.999995%≥ 99.9999%

امروزه، رتبه‌بندی فیلتر HEPA برای هر فیلتر هوای بسیار کارآمدی که می‌تواند استانداردهای عملکردی یکسان فیلتر را به حداقل برساند و معادل رتبه اخیر موسسه ملی ایمنی و سلامت شغلی P100 برای فیلترهای تنفسی است، قابل استفاده است. وزارت انرژی ایالات متحده (DOE) الزامات خاصی برای فیلترهای HEPA در برنامه‌های تحت نظارت DOE دارد.

بازار یابی

برخی از شرکت ها از اصطلاح بازاریابی به نام “هپا واقعی” استفاده می کنند تا به مصرف کنندگان اطمینان دهند که فیلترهای هوای آنها استاندارد HEPA را برآورده می کند، اگرچه این اصطلاح هیچ معنای قانونی یا علمی ندارد.[25] محصولاتی که به‌عنوان «نوع HEPA»، «هپا مانند»، «به سبک HEPA» یا «99% HEPA» به بازار عرضه می‌شوند، استاندارد HEPA را برآورده نمی‌کنند و ممکن است در آزمایشگاه‌های مستقل آزمایش نشده باشند. اگرچه چنین فیلترهایی ممکن است به طور معقولی به استانداردهای HEPA نزدیک شوند، سایر فیلترها به طور قابل توجهی کوتاه هستند.[26]

کارایی و ایمنی

به طور کلی (و اجازه دادن به برخی تغییرات بسته به عواملی مانند سرعت جریان هوا، خواص فیزیکی ذرات در حال فیلتر کردن، و همچنین جزئیات مهندسی کل طراحی سیستم فیلتراسیون و نه فقط خواص فیلتر-رسانه) فیلترهای HEPA بیشترین مشکل را در جذب ذرات در محدوده اندازه 0.15 تا 0.2 میکرومتر دارند.[27] فیلتراسیون HEPA بر خلاف فناوری های تصفیه یونی و ازن که به ترتیب از یون های منفی و گاز ازن استفاده می کنند، به روش های مکانیکی عمل می کند. بنابراین، احتمال ایجاد عوارض جانبی ریوی مانند آسم[28] و آلرژی با تصفیه کننده های HEPA بسیار کمتر است.[29]

برای اطمینان از اینکه فیلتر HEPA به طور موثر کار می کند، فیلترها باید حداقل هر شش ماه یکبار در تنظیمات تجاری بازرسی و تعویض شوند. در محیط های مسکونی و بسته به کیفیت کلی هوای محیط، این فیلترها را می توان هر 6 ماه تا یک سال، یکبار تعویض کرد. عدم تعویض به موقع فیلتر HEPA باعث می شود که به دستگاه یا سیستم فشار وارد شود و ذرات به درستی از هوا خارج نشود. علاوه بر این، بسته به مواد واشر انتخاب شده در طراحی سیستم، فیلتر HEPA مسدود شده می تواند منجر به دور زدن گسترده جریان هوا در اطراف فیلتر شود.[30]

برنامه های کاربردی

  • زیست پزشکی

فیلترهای HEPA در جلوگیری از انتشار موجودات باکتریایی و ویروسی موجود در هوا و در نتیجه عفونت بسیار مهم هستند. به طور معمول، سیستم‌های فیلتراسیون HEPA برای مصارف پزشکی، واحدها یا پانل‌های پرانرژی نور فرابنفش با پوشش ضد میکروبی را نیز برای از بین بردن باکتری‌ها و ویروس‌های زنده به دام افتاده توسط رسانه فیلتر، ترکیب می‌کنند. امتیاز کارایی 99.995٪، که سطح بسیار بالایی از محافظت در برابر انتقال بیماری های هوایی را تضمین می کند.

  • کووید -19

SARS-CoV-2 تقریباً 0.125 میکرومتر است. قطرات هوابرد SARS-CoV-2 را می توان با فیلترهای HEPA ضبط کرد، حتی اگر روی زمین باشند.[31][32]

  • جاروبرقی

بسیاری از جاروبرقی ها نیز از فیلترهای HEPA به عنوان بخشی از سیستم های فیلتراسیون خود استفاده می کنند. این برای مبتلایان به آسم و آلرژی مفید است زیرا فیلتر ذرات ریز (مانند گرده و مدفوع کنه گرد و غبار خانه) را که باعث ایجاد علائم آلرژی و آسم می شوند، به دام می اندازد.

برای اینکه فیلتر HEPA در جاروبرقی موثر باشد، جاروبرقی باید طوری طراحی شود که تمام هوای وارد شده به داخل دستگاه از فیلتر خارج شود و هیچ یک از هوا از آن عبور نکند. این اغلب به عنوان “هپا مهر و موم شده” یا گاهی اوقات مبهم تر “هپا واقعی” نامیده می شود. جاروبرقی هایی که به سادگی برچسب “HEPA” دارند ممکن است فیلتر HEPA داشته باشند، اما لزوماً تمام هوا از آن عبور نمی کند. در نهایت، فیلترهای جاروبرقی که به عنوان “شبه HEPA” به بازار عرضه می شوند، معمولاً از فیلتری با ساختار مشابه HEPA استفاده می کنند، اما بدون راندمان فیلتر. به دلیل چگالی اضافی یک فیلتر هپا واقعی، جاروبرقی های هپا به موتورهای قوی تری نیاز دارند تا قدرت تمیز کنندگی کافی را ارائه کنند.

برخی از مدل های جدیدتر با گنجاندن فیلترهای “قابل شستشو” ادعا می کنند که بهتر از مدل های قبلی هستند. به طور کلی، فیلترهای هپا واقعی قابل شستشو گران هستند. یک فیلتر HEPA با کیفیت بالا می تواند 99.97 درصد از ذرات گرد و غبار را با قطر 0.3 میکرون به دام بیندازد. برای مقایسه، قطر موی انسان حدود 50 تا 150 میکرون است. بنابراین، یک فیلتر HEPA واقعی به طور موثر ذرات چند صد برابر کوچکتر از عرض یک موی انسان را به دام می اندازد.[33] برخی از تولیدکنندگان استانداردهای فیلتر مانند “HEPA 4” را بدون توضیح معنای پشت آنها ادعا می کنند. این به رتبه بندی حداقل کارایی گزارش ارزش (MERV) آنها اشاره دارد. این رتبه‌بندی‌ها برای ارزیابی توانایی فیلتر پاک‌کننده هوا در حذف گرد و غبار از هوا هنگام عبور از فیلتر استفاده می‌شوند. MERV استانداردی است که برای اندازه گیری کارایی کلی فیلتر استفاده می شود. مقیاس MERV از 1 تا 16 متغیر است و توانایی فیلتر را برای حذف ذرات از 10 تا 0.3 میکرومتر اندازه می‌گیرد. فیلترهایی با درجه بندی بالاتر نه تنها ذرات بیشتری را از هوا حذف می کنند، بلکه ذرات کوچکتر را نیز حذف می کنند.

  • گرمایش، تهویه و تهویه مطبوع

گرمایش، تهویه و تهویه مطبوع (HVAC)[34] فناوری است که از فیلترهای هوا، مانند فیلترهای HEPA، برای حذف آلاینده ها از هوا در داخل و یا در وسایل نقلیه استفاده می کند. آلاینده‌ها شامل دود، ویروس‌ها، پودرها و غیره هستند و می‌توانند از بیرون و یا از داخل منشأ بگیرند. HVAC برای تامین آسایش محیطی و در شهرهای آلوده برای حفظ سلامت استفاده می شود.

طبقه بندی بر اساس مشخصات فنی:[35]

نوع فیلترابعاد ذرات قابل جذبکارایی
H100.585%
H110.595%
H120.599.5%
H130.399.95%
H140.399.995%

سایر طبقه بندی ها

با استفاده از فیلترها در تجهیزات تنفسی، NIOSH نه درجه مختلف را بر اساس سه سطح بازدهی (95 ، 99 و 99.97 درصد) و سه سطح درجه بندی مقاومت فیلتر (N، R و P) شامل می شود. N یعنی نسبت به روغن مقاوم نیست، R نسبت به روغن مقاوم است و P در مقابل روغن اثبات شده است. احتمالا لیبل N95 (95 درصد کارایی و بدون مقاومت به روغن) یا P100 (99و997 درصد کارایی و اثبات روغن) را مشاهده کرده اید.
احتمالا فیلترهای HEPA طبقه بندی شده بر اساس حروف A تا E، بر اساس اینکه چقدر ذرات را جذب می کنند و در برابر جریان هوا مقاومت دارند را مشاهده کرده اید. نوع A کمترین کارایی را دارد که معیارهای اصلی فیلتر HEPA را برآورده می کند، در حالیکه نوع E (نقطه انتهای طیف) فیلترهای درجه نظامی با ظرفیت جذب مواد شیمیایی، رادیولوژی یا بیولوژیکی هستند. همچنین بر اساس مقاومت به آتش (نوع 1) یا نیمه-احتراق پذیر نیز دسته بندی می شوند.

منابع

  1. “GLOSSARY”. HEPA Corporation. Archived from the original on April 20, 2020. Retrieved May 14, 2021.
  2. ·  “HEPA”. The Free Dictionary. Archived from the original on April 20, 2020. Retrieved May 14, 2021.
  3. ·  “Efficiency of the HEPA air filter: HEPA filter quality and bypassing”. Air-Purifier-Power. Archived from the original on April 20, 2020. Retrieved May 14, 2021.
  4. ·  “INTERNATIONAL ISO STANDARD 29463-1—High-efficiency filters and filter media for removing particles in air”. International Organization for Standardization. October 15, 2011. Archived from the original on March 8, 2021. Retrieved May 16, 2021.
  5. European Standard EN 1822-1:2009, “High efficiency air filters (EPA, HEPA and ULPA)”, 2009
  6.   American Society of Mechanical Engineers, ASME AG-1a–2004, “Addenda to ASME AG-1–2003 Code on Nuclear Air and Gas Treatment”, 2004
  7. ·  Barnette, Sonya. “Specification for HEPA Filters Used by DOE Contractors — DOE Technical Standards Program”. www.standards.doe.gov. Archived from the original on 2020-04-20. Retrieved 2019-06-05.
  8. ·  Guidance for Filtration and Air-Cleaning Systems to Protect Building Environments from Airborne Chemical, Biological, or Radiological Attacks (PDF). Cincinnati, OH: National Institute for Occupational Safety and Health. April 2003. pp. 8–12. doi:10.26616/NIOSHPUB2003136. Archived (PDF) from the original on February 10, 2020. Retrieved February 9, 2020.
  9. ·  Godoy, Charlotte; Thomas, Dominique (2020-07-02). “Influence of relative humidity on HEPA filters during and after loading with soot particles”. Aerosol Science and Technology. 54 (7): 790–801. Bibcode:2020AerST..54..790G. doi:10.1080/02786826.2020.1726278. ISSN 0278-6826. S2CID 214275203. Archived from the original on 2021-05-16. Retrieved 2021-03-04.
  10. ·  Payet, S.; Boulaud, D.; Madelaine, G.; Renoux, A. (1992-10-01). “Penetration and pressure drop of a HEPA filter during loading with submicron liquid particles”. Journal of Aerosol Science. 23 (7): 723–735. Bibcode:1992JAerS..23..723P. doi:10.1016/0021-8502(92)90039-X. ISSN 0021-8502. Archived from the original on 2021-05-16. Retrieved 2021-03-05.
  11. ·  Schentag, Jerome J.; Akers, Charles; Campagna, Pamela; Chirayath, Paul (2004). SARS: CLEARING THE AIR. National Academies Press (US). Archived from the original on 2021-01-05. Retrieved 2021-03-04.
  12. ·  Chuaybamroong, P.; Chotigawin, R.; Supothina, S.; Sribenjalux, P.; Larpkiattaworn, S.; Wu, C.-Y. (2010). “Efficacy of photocatalytic HEPA filter on microorganism removal”. Indoor Air. 20 (3): 246–254. doi:10.1111/j.1600-0668.2010.00651.x. ISSN 1600-0668. PMID 20573124.
  13. ·  Guo, Jianguo; Xiong, Yi; Kang, Taisheng; Xiang, Zhiguang; Qin, Chuan (2020-04-14). “Bacterial community analysis of floor dust and HEPA filters in air purifiers used in office rooms in ILAS, Beijing”. Scientific Reports. 10 (1): 6417. Bibcode:2020NatSR..10.6417G. doi:10.1038/s41598-020-63543-1. ISSN 2045-2322. PMC 7156680. PMID 32286482.
  14. ·  Gantz, Carroll (2012-09-21). The Vacuum Cleaner: A History. McFarland. p. 128. ISBN 9780786493210. Archived from the original on 2021-05-16. Retrieved 2020-11-11.
  15. ·  “About HEPA”. hepa.com. Archived from the original on 2020-04-20. Retrieved 2019-06-05.
  16. ·  Gupta, Shakti Kumar; Kant, Sunil (December 1, 2007). Modern Trends in Planning and Designing of Hospitals: Principles and Practice. Jaypee Brothers. p. 199. ISBN 978-8180619120. OCLC 1027907136.
  17. ·  Christopherson, David A.; Yao, William C.; Lu, Mingming; Vijayakumar, R.; Sedaghat, Ahmad R. (July 14, 2020). “High-Efficiency Particulate Air Filters in the Era of COVID-19: Function and Efficacy”. Otolaryngology–Head and Neck Surgery. 163 (6): 1153–1155. doi:10.1177/0194599820941838. PMID 32662746. S2CID 220518635. Archived from the original on November 3, 2020. Retrieved May 15, 2021 – via SAGE journals.
  18. ·  Woodford, Chris (May 21, 2008). “How do HEPA air filters work?”. Explain That Stuff. Archived from the original on April 20, 2020. Retrieved May 15, 2021.
  19. ·  da Roza, R. A. (December 1, 1982). “Particle size for greatest penetration of HEPA filters—and their true efficiency”. U.S. Department of Energy Office of Scientific and Technical Information. doi:10.2172/6241348. OSTI 6241348. Archived from the original on May 16, 2021. Retrieved May 15, 2021.
  20. ·  Khan, Faisal I; Ghoshal, Aloke Kr. (November 2000). “Removal of Volatile Organic Compounds from polluted air” (PDF). Journal of Loss Prevention in the Process Industries. Elsevier. 13 (6): 527–545. doi:10.1016/S0950-4230(00)00007-3. ISSN 0950-4230. Archived (PDF) from the original on February 15, 2017. Retrieved May 15, 2021.
  21. ·  Glover, Norman J. (May 2002). “Countering chemical and biological terrorism”. Civil Engineering. New York City: American Society of Civil Engineers. 72 (5): 62–67. ISSN 0885-7024. OCLC 926218714. ProQuest 228557557.
  22. ·  Jonathan (August 19, 2016). “Air Purifier Acronyms – Stripping Out The Tech Jargon”. Air Enhancing. Archived from the original on April 20, 2020. Retrieved May 16, 2021.
  23. ·  “Air Purifier Pre-Filter Replacement: The Prefilter Experiments”. Air-Purifier-Power. Archived from the original on April 20, 2020. Retrieved May 16, 2021.
  24. ·  Perryman, Oliver (December 3, 2020). “Do HEPA filters or air purifiers remove carbon monoxide?”. Dehumidifier Critic. Archived from the original on May 16, 2021. Retrieved May 16, 2021.
  25. ·  Bretag, Scott (March 18, 2020). “Air Conditioners, HEPA Filters, And Airborne Allergens”. Pulse Electrical. Archived from the original on March 10, 2021. Retrieved May 16, 2021.
  26. ·  “HEPA-Type Filter: The Great Pretender”. Air-Purifier-Power. Archived from the original on February 25, 2021. Retrieved May 16, 2021.
  27. ·  Christopherson, David A.; Yao, William C.; Lu, Mingming; Vijayakumar, R.; Sedaghat, Ahmad R. (2020-07-14). “High-Efficiency Particulate Air Filters in the Era of COVID-19: Function and Efficacy”. Otolaryngology–Head and Neck Surgery. 163 (6): 1153–1155. doi:10.1177/0194599820941838. ISSN 0194-5998. PMID 32662746. S2CID 220518635. Archived from the original on 2021-05-16. Retrieved 2021-05-16.
  28. ·  Dunkin, Mary Anne (April 30, 2010). “HEPA Filter Benefits for Allergy Relief”. WebMD. Reviewed by Nayana Ambardekar. Archived from the original on March 29, 2021. Retrieved May 16, 2021.
  29. ·  “How do HEPA Filters Help in Cleaning Indoor Air – Complete Guide”. Pure Air Hu. Archived from the original on October 20, 2019. Retrieved May 16, 2021.
  30. ·  Kelly, Tammy (March 14, 2018). “How Often Should A HEPA Filter Be Changed”. Janitized. Archived from the original on March 8, 2021. Retrieved May 16, 2021.
  31. ·  Elias, Blake; Bar-Yam, Yaneer (March 9, 2020). “Could Air Filtration Reduce COVID-19 Severity and Spread?”. New England Complex Systems Institute. Archived from the original on March 21, 2021. Retrieved May 16, 2021.
  32. ·  Heffernan, Tim (November 18, 2020). “Can HEPA Air Purifiers Capture the Coronavirus?”. Wirecutter. Archived from the original on May 11, 2021. Retrieved May 16, 2021.
  33. ·  Anand, Mohit (November 23, 2020). “Understanding the Home Air Purifier Technology in Use Today”. Honeywell Connection. Archived from the original on May 16, 2021. Retrieved May 16, 2021.
  34. ·  Hvac. Merriam-Webster. Archived from the original on January 15, 2021. Retrieved May 16, 2021.
  35. ·  “HVAC Air Filter Media Manufacturers in India | ULPA Air Filter Media at Best Price”. PARK Non Woven. Retrieved 2021-11-27.
  36. ·  Smith, Patrick (July 22, 2012). “The truth about cabin air”. AskThePilot.com. Archived from the original on May 6, 2021. Retrieved May 16, 2021.
  37. ·  Read, Johanna (August 28, 2020). “How clean is the air on planes?”. National Geographic. National Geographic Partners. Archived from the original on May 6, 2021. Retrieved May 16, 2021.
  38. ·  “Putting the Tesla HEPA Filter and Bioweapon Defense Mode to the Test”. Tesla, Inc. May 2, 2016. Archived from the original on April 27, 2021. Retrieved May 16, 2021.
  39. ·  Voelcker, John (April 12, 2016). “2016 Tesla Model S gets styling update, 48-amp charger, new interior options, $1,500 price increase (updated)”. Green Car Reports. Archived from the original on February 24, 2021. Retrieved May 16, 2021.
  40. ·  First, Melvin W. (March 1, 1998). “HEPA Filters”. Journal of the American Biological Safety Association. American Biological Safety Association. 3 (1): 33–42. doi:10.1177/109135059800300111. ISSN 1091-3505. S2CID 207941359. Archived from the original on May 16, 2021. Retrieved May 16, 2021.
  41. ·  Ogunseitan, Oladele; Robbins, Paul, eds. (2011). Green Health: An A-to-Z Guide. Los Angeles: SAGE Publishing. p. 13. ISBN 9781412996884. OCLC 793012578. Archived from the original on 2021-05-17. Retrieved 2016-12-18.
  42. “The History of HEPA Filters”. APC Filters. November 21, 2019. Archived from the original on March 26, 2021. Retrieved May 16, 2021.
  43. http://palta.ir/fa/hepa-filter-types.aspx