توضیحات
تونل پلاسما برای میکروب زدایی محصولات کشاورزی ساخته شده است.
در مرحله اول، میکروب زدایی (باکتری، ویروس و قارچزدایی) محصولات استراتژیک و صادراتی کشور مانند پسته، خرما، خرما و فلفل سبز و غیره را انجام می دهد. در ضمن، این سیستم به گونه ای ساخته شده که توانمندی اعمال پلاسما بر روی انواع محصولات باغی و صیفیجات را با هدف آلودگی زدایی آنها قبل و حتی بعد از بسته بندی نیز داراست.
همچنین، این تونل پلاسمایی براساس تخلیه الکتریکی پلاسمایی سدشده با دی الکتریک در فشار اتمسفری عمل می کند. این تونل دارای توانایی از بینبردن میکروب ها (قارچ های) تولیدکننده آفلاتوکسین در محصولات خشکبار مانند پسته را دارا می باشد.
افلاتوکسین، یک توکسین میکروبی است که در ابتلاء انسان به برخی از سرطان ها مانند سرطان کبد نقش دارد.
مشخصات فنی تونل پلاسما
این تونل براساس یک سیستم تسمه نقاله ای خاص و با شرایط فنی ویژه طراحی و ساخته شده است. آزمایش های مربوط به اثر پلاسما بر روی بعضی از میکرو ارگانیسم ها که عموما بر روی سطح تعداد زیادی از محصولات کشاورزی وجود دارند انجام شده و به طور چشمگیری موفقیت آمیز بوده اند.
باید خاطرنشان نمود که پلاسماهای سرد یا غیرحرارتی اتمسفری با استفاده از یک میدان الکتریکی یا الکترومغناطیسی در یک محیط گازی ایجاد می شوند. انرژی این میدان ها باعث می شود تا الکترون های آزاد موجود در محیط شتاب گرفته و باعث یونش سایر اتم ها و مولکول های گاز گردیده و الکترون ها، یون ها و گونه های فعال و غیرفعال دیگری مانند رادیکال ها، حالات برانگیخته، امواج الکترومغناطیسی از جمله اشعه ماوراء بنفش (UV) و غیره در محیط تولید می شوند.
در نتیجه، محیطی شکل می گیرد که به طور عمده شامل مولکول ها و اتم ها، حالات برانگیخته، یون های مثبت و منفی، رادیکال های آزاد، الکترون ها، اشعه ماوراءبنفش و گونه های اکسیژن و نیتروژن واکنش پذیر، مانند ازن، سوپراکسید، رادیکال های هیدروکسیل، اکسیژن منفرد، اکسیژن اتمی، اکسید نیتریک یا دی اکسید نیتروژن است.
نکته جالب توجه این است که با محیطی به عنوان پلاسمای تخلیه الکتریکی سروکار داریم که همه این عوامل ضد میکروبی را برای از بین بردن میکرو ارگانیسم هایی مانند باکتری ها، مخمرها و حتی اسپورهای باکتریایی و قارچی را در خود دارد.
پیچیدگی محصول
در حال حاضر، عامه مصرف کنندگان مواد غذایی و محصولات کشاورزی خواستار استفاده از غذاهای بی خطر هستند.
از طرفی، امروزه روش های میکروب زدایی و نگهداری کیفیت محصولات کشاورزی و مواد غذایی به روش سنتی و استفاده از مواد نگهدارنده مورد استقبال قرار نمی گیرند.
در حوزه مواد غذایی و فرآوری محصولات کشاورزی، پارامترهایی مانند راحتی در استفاده، کیفیت بالای غذا و ایجاد حس خوب در مصرف کننده، ماندگاری طولانی، تازگی، عدم استفاده از مواد افزودنی، استفاده از فرآیندهای سازگار با محیط زیست و تولید با هزینه کم، تعیین کننده هستند.
روش های معمول از جمله روشهای عملیات حرارتی برای سال هاست که به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرند که به طور عمده باعث ماندگاری و افزایش ایمنی مواد غذایی می گردند. ولی به هر حال، این روشها دارای اشکالاتی از قبیل از بین رفتن مواد مغذی و کاهش قابل توجه در کیفیت ارگانولپتیک برخی از مواد غذایی و محصولات کشاورزی می گردند.
به همین دلیل، در سال های اخیر به توسعه روشهای جدید در میکروب زدایی مواد غذایی و محصولات کشاورزی براساس رویکردها و فناوری های جدید و نوظهور در حفظ و نگهداری مواد غذایی پرداخته شده است.
هدف
هدف همه این روش ها غیرفعال کردن میکرو ارگانیسم ها و آنزیم ها و البته بدون تغییر قابل ملاحظه ای در ویژگی های تغذیه ای مواد غذایی و محصولات کشاورزی و کیفیت ارگانولپتیک آنها است.
این فناوری های جدید به طور عمده شامل روش های هیدرواستاتیکی فشار بالا، میدان الکتریکی پالسی، سونوگرافی با شدت بالا، نور پالسی، میدان مغناطیسی نوسانی هستند. این در حالی است که اخیراً استفاده از پلاسمای اتمسفری غیرحرارتی توجه ویژه ای را به خود جلب کرده است.
از دنیا چه خبر؟
امروزه در بسیاری از کشورهای صنعتی، از پلاسمای سرد اتمسفری به عنوان یک روش ضدعفونی در حوزه بسته بندی، تجهیزات و حتی فرآوری مواد غذایی و خود محیط فرآوری استفاده می شود.
در حوزه آلودگی‌زدایی سطوح مواد غذایی، توانمندی پلاسمای سرد اتمسفری برای اصلاح کیفیت میکروبیولوژیکی طیف گسترده ای از مواد غذایی جامد، از جمله توت‌فرنگی، گوجه‌فرنگی، گوشت مرغ، برش‌های پنیر، هویج، هندوانه یا کاهو، و غذاهای مایع مانند شیر، سیب و عصاره پرتقال و آندواسپرم مایع نارگیل و غیره ثابت شده است.
اگرچه نرخ غیرفعال سازی میکروبی، در مطالعات مختلف انجام شده، بسیار متفاوت است، به هر حال، سطوح و گونه‌های میکروبی آزمایش شده حاکی از تاثیر قوی پلاسما در عقیم کردن میکروارگانیسمها و باکتریهای موجود در مواد غذایی و روی سطح تولیدات کشاورزی بوده است.
پلاسمای اتمسفری غیرحرارتی دارای مزایای بسیار مهمی در حوزه صنایع غذایی است که آن را تبدیل به یک فناوری مطمئن و کاربردی برای افزایش ماندگاری مواد غذایی و محصولات کشاورزی نموده است.
مزایا
استفاده از این فناوری در حوزه صنایع غذایی دارای مزایای مهمی است.
اول اینکه، مدت زمان اثر پلاسما و دوره فرآیند پردازش کوتاه است.
در واقع، زمان اثردهی پلاسما بسیار کوتاه است (بین چند ثانیه تا حداکثر دو دقیقه) که میتواند تا 5 مرتبه میکروارگانیسم های مختلف از جمله پاتوژن هایی مانند گونه های مختلف باکتریایی مانند استافیلوکوک، سالمونلا، ویبریو کلرا (عامل وبا) کامپیلوباکتر، شیگلا (عامل دیسانتری باسیلی یا اسهال خونی)، لیستریا مونوسیتوژنز (عامل مننژیت نوزادی، بزرگسالان و افراد دارای ضعف سیستم ایمنی)، اشرشیاکلی بخصوص اشرشیاکلی انتروهموراژیک (EHEC) عامل سندرم HUS تهدید کننده حیات، تک یاخته های بیماری زا مانند آنتامبوا هیستولیتیکا، ژیاردیا لامبیلا، قارچ های تولیدکننده سم آفلاتوکسین (عامل سرطان در انسان) و بسیاری دیگر از میکرو ارگانیسم های بیماریزا و حتی تولید کننده اسپور مانند کلستریدیوم بوتولینوم (عامل بوتولیسم) را از بین ببرد.
علاوه بر این، استفاده از پلاسمای اتمسفری غیرحرارتی در دمای اتاق امکان پذیر بوده و دارای قابلیت استفاده در موادی است که به گرما حساس میباشند.
در ضمن، از آن می توان برای فرآیندهای پیش بسته بندی مواد غذایی استفاده کرد که از آلودگی مجدد مواد غذایی جلوگیری خواهد کرد.
دوم اینکه، خاصیت غیرسمی آن به همراه مصرف کم آب در فرآیند شستشو و مواد شیمیایی باعث کاهش قابل توجهی در تولید پس آب گردیده که هم از نظر اقتصادی و هم از نظر زیست محیطی بسیار مفید است.
این مزایا، بشر را به سمت استفاده از فناوری پلاسمای غیرحرارتی در نگهداری مواد غذایی سوق داده است. تاکنون تعداد بی شماری مطالعه بر روی خواص ضدمیکروبی و غیر فعالسازی میکروب ها انجام شده است که در پایان این قسمت، تعدادی از آنها آورده شده اند.
لذا با توجه به مزایایی همچون مصرف انرژی کم در تونل پلاسمایی، انعطاف پذیری و تطبیق پذیری نسبتا بالای آنها، عدم نیاز به اضافه کردن مواد شیمیایی، جمع و جور بودن و دارابودن قابلیت نصب در هر کارگاه فرآوری و بسته بندی مواد غذایی، کمبودن قیمت آنها در مقایسه با سایر سیستم های میکروب زدایی مدرن، بالابودن نرخ باکتری زدایی در مقایسه با سایر روش های موجود و غیره، بیشک توسعه صنعتی آن در کشور با استقبال جدی روبرو خواهد شد.
فناوری
لذا برخی از پیچیدگی های عمده فناورانه این تونل پلاسمایی در مقایسه سایر روشها در حوزه استریل مواد غذایی به شرح زیر میباشند:
- این تونل در مقایسه با سایر روشهای غیرپلاسمایی موجود، بسیار دینامیک بوده و مصرف انرژی در آن بسیار کم است.
- این دستگاه دارای انعطاف پذیری و تطبیقپذیری نسبتا بالایی بوده (با توجه به نوع و اندازه فیزیکی ماده غذایی) نیازی به اضافه کردن مواد شیمیایی ندارد.
- این سیستم جمع و جور بوده و قابلیت نصب در هر کارگاه فرآوری و بسته بندی مواد غذایی را دارد و قیمت تمام شده کل آن در مقایسه با سایر سیستمهای میکروبزدایی مانند اشعه گاما کمتر است.
- مقایسه های موجود نشان می دهد که نرخ از بین بردن جمعیت میکروبی توسط این تونل در مقایسه با سایر روش های موجود بیشتر است.
- این تونل به گونه ای طراحی و ساخته شده است که بتوان از آن در بخش عمدهای از آلودگی زدایی های مربوط به محصولات کشاورزی اعم از محصولات باغی و صیفیجات استفاده نمود.
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.